GÖKHAM YÜKSEL
GÖKHAN YÜKSEL
Mert Selim Somun
Köşe Yazarı
Mert Selim Somun
 

GIDA KATKI MADDELERİ

Bir markete girdikten sonra bir gıda ürününü elimize alıp içindekiler kısmına bakıp anlam veremediğimiz maddeler yazıldığını görüyoruz. Bu gördüğümüz maddelerin birçoğu kimyasal maddedir. Bu kimyasal maddeler gıdanın; Raf ömrünün uzatılması, Besleyici değerlerinin korunması, Görünümünü, Sağlık açısından olabilecek bazı risklerin önlenmesi, Gıda kayıplarını azaltması amaçlanarak konulmaktadır. Gıda Katkı Maddeleri ilk kez milattan önce 3000 yıllarında eti saklamak için yalnızca tuz, daha sonra M.Ö 900’lerde hem tuz, hem de odun tütsüsü gıda saklamada kullanılmıştır. İlk gıda boyalarını kullanan Antik Mısırlılar olmuştur. Tarihsel süreçte katkı maddeleri her zaman yararlı amaçlar için kullanılmıştır. 19. yüzyılda sanayileşmenin başlamasıyla birlikte gıda katkı maddelerinin kullanımında da artış görülmüştür. Peki, siz günümüzde kullanılan gıda katkı maddelerin neler olduğunu biliyor musunuz?  Güvenilir gıda katkı maddeleri listelerinde yer alanlar “E” kodunu taşır ve bu toksikolojik açıdan güvenilir demektir. Antioksidanlar Gıdada yağ acılaşması ve renk değişimleri gibi oksidasyon reaksiyonları sonucunda oluşan bozulmaları önleyerek, raf ömrünü uzatır. Asitler Ve Asitliği Düzenleyiciler Asitliği artırıp sıvının tat şiddetini artırırlar. Örnek olarak kola, gazoz gibi asitli içecekler gösterebiliriz. Asetik asit, fosforik ve sitrik asit en yaygın kullanılanlardır.   NİTRAT ve NİTRİT Nitrat ve Nitrit insan sağlığına olan olumsuz etkilerinden dolayı gıdalarda bulunması istenilmeyen bileşiklerdir. Sebzelerde ve sularda nitrat ve Nitrit doğal olarak bulunmaktadır. Sulardaki nitrat ve nitrit düzeyleri suyun kalitesini belirlemektedir. Kürlenmis et ürünlerine ise dışarıdan koruyucu olarak katılmaktadır. Kürleme işlemi ürünlerin raf ömrünü arttırmak için etlere çok uzun yıllardır uygulanan bir işlem. Kürleme ajanları olan Nitrat ve Nitrit, ürünlerde mikrobiyal gelişimi engellemekte, üründe istenilen rengin ve lezzetin oluşmasını sağlamaktadır. Nitritin gıdalara eklenmesi Listeria, Salmonella, E. Coli gibi patojenlerin inhibe edilmesini sağlamaktadır. Ancak Nitritin bahsedilen toksik etkileri düşünülürse kürlenmis et ürünlerinde Nitrat ve Nitrit düzeyleri, ürünün kalitesi ve güvenliği açısından kontrol edilmesi gereken önemli bileşenlerdir. Renklendiriciler Yediğimiz hazır gıdaların neredeyse yarısında renklendirici bulunmaktadır. Tamam, renkleri güzel olunca daha güzel görünüyor ama vücudumuza zarar vermekteler. Sentetik boyar maddeler, çoğunlukla petrolden üretilmektedirler ve toksik etkileri yüksektir. Eritrosin, İndigotin, Sunsetyellow, Tartrazin gibi maddeler. Süt ürünleri, meşrubat, tahıllar, çerez gıdaları, dondurmalar, ilaç ve şurup üretiminde kullanılır.  Kısaca diyebiliriz ki; "Her madde zehirdir, zehir ile zehir olmayanı ayıran dozdur." Paracelsus   
Ekleme Tarihi: 16 Aralık 2020 - Çarşamba

GIDA KATKI MADDELERİ

Bir markete girdikten sonra bir gıda ürününü elimize alıp içindekiler kısmına bakıp anlam veremediğimiz maddeler yazıldığını görüyoruz. Bu gördüğümüz maddelerin birçoğu kimyasal maddedir. Bu kimyasal maddeler gıdanın;

Raf ömrünün uzatılması,

Besleyici değerlerinin korunması,

Görünümünü,

Sağlık açısından olabilecek bazı risklerin önlenmesi,

Gıda kayıplarını azaltması amaçlanarak konulmaktadır.

Gıda Katkı Maddeleri ilk kez milattan önce 3000 yıllarında eti saklamak için yalnızca tuz, daha sonra M.Ö 900’lerde hem tuz, hem de odun tütsüsü gıda saklamada kullanılmıştır. İlk gıda boyalarını kullanan Antik Mısırlılar olmuştur. Tarihsel süreçte katkı maddeleri her zaman yararlı amaçlar için kullanılmıştır. 19. yüzyılda sanayileşmenin başlamasıyla birlikte gıda katkı maddelerinin kullanımında da artış görülmüştür.

Peki, siz günümüzde kullanılan gıda katkı maddelerin neler olduğunu biliyor musunuz?

 Güvenilir gıda katkı maddeleri listelerinde yer alanlar “E” kodunu taşır ve bu toksikolojik açıdan güvenilir demektir.

Antioksidanlar

Gıdada yağ acılaşması ve renk değişimleri gibi oksidasyon reaksiyonları sonucunda oluşan bozulmaları önleyerek, raf ömrünü uzatır.

Asitler Ve Asitliği Düzenleyiciler

Asitliği artırıp sıvının tat şiddetini artırırlar. Örnek olarak kola, gazoz gibi asitli içecekler gösterebiliriz. Asetik asit, fosforik ve sitrik asit en yaygın kullanılanlardır.  

NİTRAT ve NİTRİT

Nitrat ve Nitrit insan sağlığına olan olumsuz etkilerinden dolayı gıdalarda bulunması istenilmeyen bileşiklerdir. Sebzelerde ve sularda nitrat ve Nitrit doğal olarak bulunmaktadır. Sulardaki nitrat ve nitrit düzeyleri suyun kalitesini belirlemektedir. Kürlenmis et ürünlerine ise dışarıdan koruyucu olarak katılmaktadır. Kürleme işlemi ürünlerin raf ömrünü arttırmak için etlere çok uzun yıllardır uygulanan bir işlem. Kürleme ajanları olan Nitrat ve Nitrit, ürünlerde mikrobiyal gelişimi engellemekte, üründe istenilen rengin ve lezzetin oluşmasını sağlamaktadır. Nitritin gıdalara eklenmesi Listeria, Salmonella, E. Coli gibi patojenlerin inhibe edilmesini sağlamaktadır.

Ancak Nitritin bahsedilen toksik etkileri düşünülürse kürlenmis et ürünlerinde Nitrat ve Nitrit düzeyleri, ürünün kalitesi ve güvenliği açısından kontrol edilmesi gereken önemli bileşenlerdir.

Renklendiriciler

Yediğimiz hazır gıdaların neredeyse yarısında renklendirici bulunmaktadır. Tamam, renkleri güzel olunca daha güzel görünüyor ama vücudumuza zarar vermekteler. Sentetik boyar maddeler, çoğunlukla petrolden üretilmektedirler ve toksik etkileri yüksektir. Eritrosin, İndigotin, Sunsetyellow, Tartrazin gibi maddeler. Süt ürünleri, meşrubat, tahıllar, çerez gıdaları, dondurmalar, ilaç ve şurup üretiminde kullanılır. 

Kısaca diyebiliriz ki;

"Her madde zehirdir, zehir ile zehir olmayanı ayıran dozdur." Paracelsus   

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve oncememleket.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.